HELL-o Garci, HELL-o Gloria

 

 

 

(Editoryal)

KAHIT ipinangalandakan ng Malakanyang na hindi nito ikinababahala kung muling iimbestigahan ng Senado ang maeskandalong “Hello Garci” – isang “tape” na nagbunyag sa usapan nina Presidente Gloria Macapagal-Arroyo at dating Komisyoner Virgilio Garcillano ng Comelec tungkol sa “karagdagang isang milyong boto” para kay La Gloria noong eleksiyon ng 2004, halatang-halata naman sa kanilang mga patutsada ang pagkainis ng mga kinauukulan. At bakit iginigiit na ipatupad na naman ang ibinasura ng Korte Suprema na E.O. 464, na kailangan pa ang permiso ng Presidente para makadalo sa pagdinig ng Senado ang sinumang opisyal ng sangay ehekutibo ng gobyerno?

“Pulitika ito ng pangwawasak,” paratang ni La Gloria at, samakatuwid, dapat nang tigilan – lalo na marahil ni Sen. Panfilo Lacson na pinaratangang “nagpapasiklab” lamang para sa eleksiyon sa 2010. “Pag-aaksaya lamang ito ng oras,” sabi naman ni Sen. Edgardo Angara. Sa halip na buhayin ang imbestigasyon sa “Hello Garci,” makabubuting pagtibayin na lamang ng Senado, ayon naman kina Kalihim Tagapagpaganap Eduardo Ermita at Sekretaryo Ignacio Bunye, ang 24 na panukalang-batas para diumano sa pambansang kapakanan.

Kung susundan tuloy ang lohika o takbo ng utak ng Malakanyang, dapat na ilibing na lamang sa limot ang lahat, huwag nang ungkatin at sariwain ito kahit ipagkait ang sagradong katotohanan sa uhaw na sambayanan at, higit sa lahat, patawarin na lamang ang anumang kasalanan ni La Gloria, ng mga Garcillano at Lintang Bedol, ng mga Esperon at iba pang opisyal ng militar na nabanggit sa “Hello Garci” na, batay sa nilalaman niyon, lumililitaw na pawang kasangkot sa maanomalyang eleksiyon ng 2004.

Sagrado pa rin nga ang katotohanan kahit sinasabing ilegal ang “wiretapping” na isinagawa ng grupo ni Vidal Doble, dating sarhento ng ISAFP (Intelligence Service of the Armed Forces of the Philippines), para madinig at mailagay sa “tape” ang usapan noon nina La Gloria at Garcillano kaugnay ng “karagdagang isang milyong boto” na, kung tutuusin, ay nagpanalo kay La Gloria laban sa yumaong si Fernando Poe, Jr. noong 2004.

Kahit nga pinakamahalaga ang katotohanan higit sa lahat, bakit, kung gayon, pinipilit ng Malakanyang na huwag nang uriratin ang “Hello Garci” at nagkukubli ito sa likod ng hungkag na retorika’t teknikalidad? Matatandaan, dahil sa naturang “tape,” sumidhi ang malawakang mga demonstrasyong humihinging umalis na sa poder si La Gloria noong 2005. Dalawa ding kasong “impeachment” ang iniharap laban sa kanya sa Kongreso (2005 at 2006) na agad na naibasura – at naikubli ang sagradong mga katotohanan – dahil sa puspusang pagmamaniobra ng himod-pundilyo niyang mga basalyos sa Kamara. Nagbunsod din ito, nang malaon, ng pagrerebelde ng grupong Magdalo. At, bunga ng mga pagdududang nandaya nga siya para lamang manalo, lumagabog tuloy nang husto ang kanyang kredibilidad.

Hanggang ngayon, itinatanong tuloy ng malawak na sektor ng sambayanan kung lehitimo ngang Presidente o hindi si La Gloria. Kung bubusisiin na naman ang “Hello Garci” at mapatutunayang nandaya nga siya noong eleksiyon ng 2004 – at tiyak na ikinababahag ito ng kanilang buntot – wala nga siyang karapatang patuloy na mamatnugot sa bansa at sabihing “may bansa akong dapat pamahalaan, may mga terorista akong dapat labanan, may kapayapaan akong dapat makamit” at lalong hindi niya dapat iduyan sa ilusyon ang sambayanan na ihahatid niya ang Pilipinas sa daigdig ng mauunlad na mga bansa o First World sa malapit na hinaharap.

Natural, sa anumang larangan – lalo na nga kung mga opisyal pa ng pamahalaan ang nasasangkot – dapat parusahan ang anumang pandaraya’t katiwalian upang masugpo’t hindi na tularan. Pero, sa takbo ng mga pangyayari, sapagkat ang kabaluktutan ng isip at kawalang-katarungan ang naghahari sa lipunan, ang mga tiwali’t kalaban pa ng katotohanan ang naglulublob sa glorya’t kapangyarihan.

“HELL-o Garci.”
“HELL-o Gloria.”

Advertisement

Read Full Post »

Nanakawin Pa?

(Editoryal)

TATLONG rehimen na ang nagdaan – Cory, Ramos at Erap – pero masalimuot pa ring tulad ng isang bungkos na abaka hanggang sa administrasyon ngayon ni Presidente Gloria Macapagal-Arroyo ang paghahabol ng gobyerno sa sinasabing kahindik-hindik na “nakaw at itinatagong yaman” ng pamilya Marcos.

Maliban sa $560-M, ilang mansiyon at sosyo sa malalaking korporasyong kinontrol ng PCGG (Presidential Commission on Good Government), lumilitaw na inutil ang pamahalaang makumpiska ang iba pang kayamanan ng mga kinauukulan na galing diumano sa pandarambong sa kaban ng bayan sa loob ng mahabang panahong pamamayagpag sa poder ng yumaong diktador na si Ferdinand E. Marcos.

Anino na lamang, unang-una, ang ibinulgar noon ng isang Reiner Jacobi – batay sa dokumentong iniharap ng abogado niyang si David Chaikin sa administrasyong Estrada – na depositong $13.2-B ni Irene Marcos-Araneta sa UBS (Union Bank of Switzerland) na inilipat at pinaghati-hati nang malaon sa mga bangko sa Liechtenstein, Luxembourg at British Virgin Islands, sabi naman ni dating Prokurador Heneral Frank Chavez.

Paano pa ang napabalitang tone-toneladang mga bara ng gintong nasa paliparan diumano ng Kloten o nasa Fort Knox? Paano pa rin ang hinahabol ngayon ng mga Marcos na 10 higanteng mga korporasyon ni Lucio Tan – dati nilang basalyos – na may kabuuan nang yamang $2.3-B ngayon at, gayundin, ang nasa pangalan ng iba pa nilang kroni noon tulad ng mga Cuenca, Benedicto, Campos, at iba pa.

Kahit may “lihim” na talastasang nagaganap diumano ngayon sa pagitan ng mga Marcos at ng administrasyong Arroyo kaugnay ng naturang mga kayamanan, mukhang imposibleng mabawi nga ito agad. Una, kailangang patunayan muna, at aminin ng mga Marcos, na “nakaw” ang mga iyon para makumpiska ng gobyerno. Batay sa naturalesa ni Imelda Marcos, hinding-hindi niya aamining nakaw ang mga iyon para mapangalagaan ang anumang natitira pa nilang karangalan at, sa kabilang banda, napakahabang proseso ang lahat para mapatunayan ito sa usad-pagong na hukuman.

Kung talagang bilyun-bilyong dolyar ang kanilang yaman, saan iyon nagmula? Bilang mga opisyal ng gobyerno, P2.3-M lamang sa isang taon ang magkasanib na kita noon nina Ferdinand at Imelda. Galing ba iyon sa mga ilegal na transaksiyon at komisyon o “kickback” na talamak maging ngayon sa iba’t ibang ahensiya ng pamahalaan? Galing ba iyon sa pagnenegosyo na ipinagbabawal sa mga opisyal ng gobyerno, lalo na sa Presidente?

Pinalitaw, noong una, na galing ang tone-toneladang mga bara ng ginto sa maalamat na kayamanang nakulimbat diumano ni Hen. Tomoyuki Yamashita mula sa sinakop niyang mga bansa sa Timogsilangang Asya noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig at, sa kabilang banda, walang ganoong karaming ginto ang Bangko Sentral ng Pilipinas para mailabas ni Marcos ng bansa. Kung totoong galing iyon kay Yamashita, tanong ng yumaong peryodistang si Teodoro Benigno, naging miyembro ng gabinete ni Cory, “bakit walang nabuhay na sundalo ni Yamashita ang lumitaw para patunayan ito? Bakit walang nagprotesta at naghabol na mga bansa matapos ang giyera?”

Lalong lumabo pa ang lahat nang palitawin naman ng isang Erick San Juan sa kanyang aklat (Raiders of the Lost Gold, 1998) na galing sa Vatican ang mga gintong iyon. Sabi niya, galing ang kayamanan ni Marcos kay Padre Jose Antonio Diaz, naging tesorero noon ng Vatican sa ilalim ni Papa Pio XII. Pinag-interesan umano ni Padre Diaz ang kayamanan ng Vatican, nagbalik ng Pilipinas, nagpalit ng pangalan bilang Kor. Severino Sta. Romana, kinaibigan ang batang-bata’t matalinong abogadong si Ferdinand E. Marcos na tumulong upang legal na mailipat sa pangalan ni Diaz at maideposito kung saan-saang mga bangko ang nasabing kayamanan. Tinuruan ni Diaz si Marcos sa kalakalan ng ginto kaya dumalo pa si Marcos sa inagurasyon ni Presidente Harry Truman ng Amerika bilang opisyal na kinatawan ng J.A. Diaz & Co. na nakalista sa New York Stock Exchange. Paano naman, kung gayon, nailipat ni Marcos sa kanyang pangalan ang mga gintong iyon?

O talagang pinalalabo ang lahat upang hindi mabawi ng gobyerno – kung talagang may layunin itong bawiin – ang anumang “nakaw” na yaman ng pamilya Marcos, lalo na mula sa salapi ng bayan? Natural, hindi dapat patawarin ang anumang pandarambong sa yaman ng bansa, at walang dapat makinabang sa mga iyon kundi ang mismong sambayanan, hindi ang sinumang matataas na opisyal ng gobyerno. Sabi nga, nagmamahal sa pandarambong at inhustisya ang sinumang nagpapahintulot nito, lalo na kung matataas na opisyal pa ng pamahalaan. Kaya, sa anumang negosasyon ngayon ng gobyerno’t pamilya Marcos kaugnay nito, ang “nakaw” na yaman ay hindi na dapat na nakawin pa.

Read Full Post »

Susi Ng Kapayapaan

(Editoryal)

HABANG nakasalang sa pagitan ng gobyerno at ng MILF (Moro Islamic Liberation Front) ang usapang pangkapayapaan sa ikalulutas ng matagal nang rebelyon ng mga Muslim sa Mindanaw, lubhang napapanahong masusing pag-aralan ng mga henyo ng kasalukuyang rehimen – lalo na ni Presidente Gloria Macapagal-Arroyo – ang malalim nang mga ugat ng naturang problema.

Inakala noon na nalutas na ang nasabing rebelyon nang makipagkasundo sa gobyerno ang grupong MNLF (Moro National Liberation Front) ni Nur Misuari at itayo ang ARMM (Autonomous Region of Muslim Mindanao) pero lumubha pa nga ang gulo’t karahasan — at patuloy pang lumulubha — nang maghimagsik naman nang malaon ang MILF, bukod pa sa terorista diumanong Abu Sayyaf at humiwalay na tropa ng MNLF

Dahil sa rebelyong ito, marami na ngang buhay ang ibinuwis, sa panig man ng militar o ng mga Muslim o ng inosenteng mga sibilyan. Pinakahuli sa listahan ang 14 na sundalong napatay sa pakikipagsagupa sa MILF kamakailan sa Basilan na, kung tutuusin, ay “pinatay” hindi ng mga Muslim, kundi ng talamak na katiwalian ng mga opisyal ng AFP o Hukbong Sandatahan ng bansa dahil sa matagal nang nakaugaliang palusot o “kickback” sa pagbili ng mga armas at iba pang kagamitang pandigma. Pinutulan pa nga ng ulo’t ari ang 10 sa kanila na labis ngayong ikinagagalit ng gobyerno kaya nagbantang dudurugin ang mga kinauukulan, at nagpalabas na nga ito ng 130 “mandamiento de arresto” laban sa mga nagsagawa ng gayong brutalidad.

Kung susuriin, hindi lamang kuwestiyon ng kultura’t relihiyon o ng soberanya’t kasarinlan o ng pangteritoryong integridad ang pagrerebelde ng mga Muslim tungo sa hiwalay na Bangsa Moro sa Republika ng Pilipinas. Sa nagdaang mga rehimen hanggang ngayon, nagkasapin-sapin na at nilumot na ang panlipunang mga problema sa Mindanaw bunga, unang-una, ng kapabayaan at kainutilan ng gobyerno’t pambansang liderato na tugunan ang mga pangangailangan ng naturang rehiyon kaya, hindi katakataka, laganap ngayon doon ang gutom at karalitaan at kawalan ng oportunidad lalo na sa sentro ng mga Muslim.

Gaya sa iba pang mga panig ng bansa na patuloy naman ang rebelyon ng CPP-NPA, naghahari doon ang kawalang-katarungan at pagsasamantala sa masang sambayanan ng mga kinauukulan kaya lubhang napakailap at malabong anino lamang ang tunay na hustisya sosyal. Hindi na nga dapat ikagulat ang tumitinding kaguluhan at karahasan sa Mindanaw na, ayon noon sa yumaong Hashim Salamat, dating tagapangulo ng MILF, ay “magpapatuloy at maaaring magtagal” kung kamay na bakal ang paiiraling patakaran ng gobyerno sa paglutas sa rebelyon doon. Binigyang-diin pa ni Eid Kabalu, tagapagsalita ng MILF, na kung sasalakayin ng mga sundalo ang kanilang kampo’t teritoryo, puspusan silang lalaban at maglulunsad ng mga ganting-salakay.

Para kay Salamat, dapat magdaos ng isang reperendum sa nasabing rehiyon para matiyak kung gusto o hindi ng mga mamamayan ang isang nagsasariling Islamikong Estado o Bangsa Moro bagaman, sa kabilang banda, lumilitaw na hindi papayag ang gobyerno na matulad ang Mindanaw sa Silangang Timor na nagsarili’t humiwalay sa Indonesia ilang taon na ang nakararaan. Kahit Sulu, Tawi-Tawi, Basilan, Maguindanao at Lanao del Sur ang balwarte ng mga Muslim sa 24 na probinsiya’t 20 siyudad sa Mindanaw, susuportahan diumano – sabi ni Salamat — sa mga bayan-bayan at probinsiyang kontrolado ng mga Kristiyano, ngunit nakararami ang mga Muslim, ang pagkakaroon ng nagsasariling Bangsa Moro dahil na nga, unang-una, sa kapabayaan ng pamahalaang tugunan ang mga pangangailangan ng mga mamamayan doon at paunlarin ang rehiyong iyon.

Batay tuloy sa umiiral na mga kalagayan doon at namamayaning kontradiksiyon sa pagitan ng gobyerno’t MILF, mananatiling mabuway ang lahat sa Mindanaw at mukhang malabo pang makamit ang kapayapaan doon, lalo’t nananatiling propaganda lamang ng pamumulitika ng pambansang liderato ang ipinangangalandakang pagpapaunlad sa nasabing rehiyon.

Sa Mindanaw – o sa iba pang panig ng bansa – hindi makakamit ang kapayapaan hanggang lumalaganap ang karalitaan at inhustisya, hanggang tiwali’t nagmamalabis sa kapangyarihan, naglulublob sa pribilehiyo, at walang habas na kinokontrol ng naghaharing-uri ang pambansang ekonomiya’t pulitika sa kapinsalaan ng masang sambayanan, lalo’t napakakasangkapan pa ang mga ito sa dayuhang mga interes at patuloy na ibinebenta ang pambansang kasarinlan at kapakanan at kinabukasan ng susunod na mga henerasyon.

Sa maikling salita, hindi dahas kontra dahas, hindi punglo at giyera, ang dapat itugon ng gobyerno sa tumitinding rebelyon ng mga Muslim na, tiyak, higit na magbubunga pa ng gulo’t karahasan, lalo’t napatunayan na ng kasaysayan ang katapangan at hindi pagsuko ng mga Muslim sa panahon man ng mga Kastila o Amerikano, sa panahon man ng Hapon o diktadurang Marcos. Sa Mindanaw o saanman, lupa’t bahay pa rin, pagkain pa rin at damit, paaralan pa rin at ospital, trabaho pa rin at iba pang pangunahing mga pangangailangan ng mga mamamayan – at lantay na hustisya sosyal – ang pinakamabisang lunas sa anumang rebelyon. Pang-unawa pa rin, at matapat na pagdinig at mabisang pagtugon ng gobyerno sa karaingan ng mga mamamayan ang susi ng kapayapaan.

Read Full Post »