Linawin Ang Kalabuan

(Editoryal)

MATAPOS ipalabas ng Korte Suprema ang TRO (temporary restraining order} na pansamantalang ipinatitigil ang maalingasaw na kontrata ng gobyerno sa ZTE Corp. ng China kaugnay ng $329-M proyektong NBN (National Broadband Network), wala nang saysay – kung tutuusin – ang paghuhugas-kamay ni Presidente Gloria Macapagal-Arroyo nang atasan niya si Sekretaryo Peter Favila ng Kalakalan na ipangalandakan sa mga peryodista noong nagdaang Sabado na pansamantala rin niyang ipinahihinto ang pagpapatupad sa naturang kontrata at, gayundin, ang nagsisimula nang bumahong $406-M “cyber education” ng Kagawaran ng Edukasyon na, lumilitaw, sobra-sobra din ang presyo gaya ng NBN.

Natural, ginawa ni La Gloria ang gayong hakbang sa hangaring huwag nang busisiin pa ng Senado ang lahat-lahat, lalo na nga ang mga kahiwagaang nasa likod ng kontrata sa ZTE at, gayundin, masugpong mag-alab, sa isang banda, ang naturang isyu – gaya ng “Hello Garci” – na tiyak na ngangatngat sa kanyang rehimen at sa diumano’y Matatag na Republika. Sapagkat, batay sa apidabit ni Jose “Joey” de Venecia III ng Amsterdam Holdings Inc. na kalaban ng ZTE sa kontrata, nasasangkot sa anomalya ang pangunahing mga basalyos ni La Gloria at, higit sa lahat, ang kanyang esposo – si Unang Ginoo Jose Miguel “Mike” Arroyo na, maaalaala, nasangkot na rin noon sa “jueteng payola” at pinaghinalaang may-ari pa ng sangkatutak na perang nakadeposito sa pangalan ng isang Jose Pidal.

Kahit pansamantalang ipinatitigil ng mga kinauukulan ang naturang kontrata dahil sa umalingasaw na baho, hindi na nga ba ito itutuloy? Sapagkat buwis ng sambayanan ang ipambabayad kung matutuloy ang kontrata sa ZTE dahil uutangin pa sa China ang kaukulang pondo para mabayaran naman ang ZTE, lubhang nararapat na halukayin ng Senado ang lahat-lahat para mapalitaw ang sagradong katotohanan at maiwasan o masugpo sa hinaharap ang nakaugaliang katiwalian ng mga mandarambong sa pondo ng bayan sa iba’t ibang transaksiyon ng pamahalaan.

Bagaman inaasahang lalabuin ng mga basalyos ng rehimen ang isyu at paulit-ulit na itatanggi ang mga paratang ni Joey de Venecia III, anak ng espiker ng Kamara, lubhang kinakailangang linawin sa sambayanan ang maraming katanungan kung gusto rin lamang ng Malakanyang na maibalik, kahit bahagya, ang naglahong kredibilidad ni La Gloria at ng kanyang maalingasngas at saklot ng katiwaliang rehimen. O ugali na ng rehimeng ito at ng mga naghahari-harian sa lipunan na bulagin ang publiko lalo na nga’t pansarili’t gahaman nilang mga interes ang nasasangkot? Totoo bang $130-M ang orihinal na presyo ng kontrata sa ZTE pero ginawang $329-M para sa mga komisyon at “kickback” ng mga mandarambong?

Totoo bang si Tagapangulong Benjamin Abalos ng Comelec ang nag-aayos ng lahat at tinangka pa nitong suhulan ng $10-M si Joey de V. para iatras ang alok ng Amsterdam Holdings Inc. na, kung pagkakalooban ng kontrata para sa NBN, wala ni isang perang gagastusin ang gobyerno, di gaya sa ZTE na uutangin pa ang pambayad sa $329-M? Totoo bang inalok din ng P200-M ni Abalos si dating Sekretaryo Romulo Neri ng NEDA (National Economic and Development Authority) para “tumulong” na maisakatuparan ang naturang kontrata?

Totoo bang “hindi sinasadya” ang pagkikita, at hindi masinsinang pinag-usapan ang proyektong NBN, nina Abalos, Sekretaryo Leandro Mendoza ng Transportasyon at Komunikasyon, at Joey de V. sa opisina ni Abalos, gayundin sa Wack Wack Golf & Country Club kung saan pagalit na dinuro at sinigawan diumano ni Mike Arroyo ng “Back off!” si Joey para kalimutan na ang alok ng Amsterdam Holdings Inc. sa gobyerno? Higit sa lahat, totoo bang may paunang “lagay” o komisyon o “kickback” na tinanggap na ang mga kinauukulan mula sa ZTE kaya puspusan ang pagkilos at pagsisinungaling ng mga ito para maipatupad ang kontrata?

Sa pagdinig na isinagawa ng Senado, malinaw na hindi nasagot, lalo na ni Sekretaryo Mendoza, gayundin ni Lorenzo Formosa III, katulong na kalihim ng DOTC para sa telekomunikasyon, ang nabanggit na mga katanungan. Halatang wala silang ginawa kundi pagtakpan ang Unang Ginoo at si Abalos sa anumang pagkakasangkot ng mga ito sa maanomalyang kontrata sa ZTE. Sabagay, kaugalian na ito ng bawat namumunini sa poder sa ilalim ng anumang rehimen – ang palabuin ang lahat upang hindi mabulgar nang husto ang mga katiwalian at, higit sa lahat, makapanatili pa rin silang naglulublob sa impluwensiya, pribilehiyo at kapangyarihan. Higit tuloy pinaniwalaan ng sambayanan, maging ng mga senador, ang mga pahayag ni Joey de Venecia na. tulad ng “Hello Garci,” ay malaking aninong hindi matatakasan ni La Gloria.

Kung tutuusin tuloy, walang habas na paglulustay sa salapi ng bayan at pagkagahaman sa “kickback” ang mga kontratang tulad ng ZTE, “cyber education,” “call centers” sa mga unibersidad ng Estado, at iba pang mga kontratang kauri ng mga nabanggit na, sa kasalukuyan, hindi pa naman lubhang kailangan ng dayukdok na sambayanan. Higit pa rin nilang kailangan magpahanggang ngayon – at nilumot na ng panahon – ang pangunahing mga pangangailangang dapat matugunan ng matinong pamahalaan – lupa’t pabahay, damit at pagkain, gamot at serbisyo sa kalusugan, trabaho at edukasyon, katarungan at hustisya sosyal.

Bakit, kung gayon, pansamantalang ipinatitigil lamang at hindi pa tuluyang kanselahin o ibasura ni La Gloria ang umaalingasaw sa bahong kontrata sa ZTE? May milyun-milyon bang mga dahilang mahirap ipaliwanag kaya malinaw ang kalabuan o malabo ang kalinawan? Malaking utang tuloy, at obligasyon ni La Gloria, sa sambayanan na linawin ang mga katotohanan sa likod ng anomalyang ito.

Read Full Post »

WASAK NA KREDIBILIDAD

(Editoryal)

DAHIL kuwestiyon pa rin ng kredibilidad ang parang malaking aninong nakabuntot kay Presidente Gloria Macapagal-Arroyo, marami ang nagkibit-balikat lamang at nagtaas ng kilay nang ipahayag niya sa isang komperensiya ng mga obispo, ulama at opisyal ng militar at pulisya sa Malakanyang na binuo niya ang PTG (Procurement Transparency Group) para maging hayag sa publiko ang lahat ng mga proyekto at kontrata ng gobyernong ginagastusan ng pera ng sambayanan. Sa pamamagitan nito, diumano, malalabanan at masusugpo ang kung anu-anong katiwaliang talamak na sa iba’t ibang pagawaing-bayan.

Bakit, kung gayon, hinahadlangan pa ng Malakanyang – sa pamamagitan ng kontrobersiyal na E.O. 464 – ang pagdalo sa mga pagdinig ng Senado ng kinauukulang mga opisyal ng Ehekutibo para linawin sa sambayanan ang mga kahiwagaang nasa likod, halimbawa, ng $329-M na kontrata ng gobyerno sa ZTE ng China?

Bakit hindi rin ihayag sa bayan ang mahigit $400-M kontrata ng Kagawaran ng Edukasyon para sa sinasabing “cyber education”? Bakit, magpahanggang ngayon, malabo pa sa burak ang mga katotohanan sa likod lamang ng “Hello Garci” dahil malinaw na hinahadlangan pa ng mga basalyos ng Malakanyang ang muling imbestigasyon nito sa Senado?

Bagaman napatala sa kasaysayan na sa ilalim ng rehimeng Macapagal-Arroyo, kauna-unahang nahatulang nagkasala sa kasong pandarambong ang isang dating Presidente (Joseph Ejercito Estrada), hindi naman nangangahulugang matapat na ang kasalukuyang rehimen na labanan at sugpuin ang mga katiwalian sa pamahalaan.

Unang-una, bakit hindi kumikilos ang gobyerno na panagutin ang isang Jocjoc Bolante kaugnay ng nilustay na P729-M pondo para sa abono sa lupa ng mga magsasaka? Bakit nalibing na sa limot ang maanomalyang bilyong pisong “automated counting machines” ng Comelec, gayundin ang kontrobersiyal na kontrata ng Macapagal Blvd.? Bakit mukhang “nakikipag-areglo” pa sa pamilya Marcos ang mga kinauukulan kaugnay ng diumano’y sangkatutak na nakaw at itinatagong mga kayamanan ng yumaong diktador?

Batay sa mga nabanggit, at kahit itinatag pa ang PTG, matapat nga ba si La Gloria na labanan at sugpuin ang talamak na katiwalian sa pamahalaan? Kung tutuusin, naghambalang sa iba’t ibang ahensiya ng burukrasya ang mga mandarambong sa pera ng bayan ngunit, di gaya ng isang Erap na nahatulang nagkasala’t nakakulong na, lumilitaw na mga diyus-diyosan pa sila ngayon at nagpapasasa sa ilalim ng umiiral na rehimen.

Higit na masama, bukod sa salapi ng bayan, dugo’t buhay pa ang kinukulimbat nila at, sa ilalim nga ng rehimeng ito, batay sa ulat ng grupong Karapatan, 888 ang pinatay na makabayang mga aktibista, peryodista at kritiko ng rehimen, at 184 pa ang dinukot at nawawala tulad na lamang ng isang Jonas Burgos. May nadakip na ba at naparusahan kahit isang kriminal kaugnay nito?

Sa anumang punto tingnan ngayon, lumilitaw na buladas lamang ang pahayag ni La Gloria na pagsugpo sa katiwalian. Kongkretong mga halimbawa ang kailangang makita ng sambayanan – halimbawa’y ang pag-usig at pagpapakulong unang-una sa tiwali niyang mga basalyos, hindi ang mga kritiko lamang at kalaban sa poder – upang maibalik, kahit bahagya, ang pagtitiwala ng bayan sa kanyang mga pahayag at sinasabing mga programa sa pamamahala. Kung hindi, at lulubha pa ang lahat – lalo na ang katiwalian at pag-abuso sa kapangyarihan ng pambansang liderato — wala na ngang sukat ipagmalaki pang kredibilidad ang naghaharing rehimen.

Sabagay, matapos mapatalsik sa poder ang diktatoryal na rehimeng Marcos, idinuyan na nga’t nilunod sa buladas ang sambayanan maging ng sumunod na mga rehimen (Cory, Ramos at Erap), at lalo na ngayon. Mulang 1986 hanggang sa kasalukuyan, wala namang makabuluhan o radikal na pambansang mga pagbabago para sa kapakanan ng masang sambayanan. Anino pa rin ang tunay na reporma sa lupa at pambansang industriyalisasyon. Hindi naparusahan ang mga kriminal ng pinatalsik na rehimeng diktatoryal at, marami sa kanila, ang nakabalik pa sa kapangyarihan sa iba’t ibang sangay ng pamahalaan. Muling nabuhay ang dati, at sumibol pa ang bagong oligarkiya. Muling sumigla ang panggagahasa sa pambansang ekonomiya. Muling sumidhi ang pandarambong sa salapi ng bayan at muli’t muling namayagpag at umabuso sa kapangyarihan ang uring mapagsamantala’t patuloy na kumukontrol sa pambansang pulitika’t ekonomiya.

Ano pa nga ba ang bago? Buladas na nga lamang ang lahat.

Read Full Post »

Utang at Utang Pa

KAHIT itinatambol ni Presidente Gloria Macapagal-Arroyo at ng kanyang mga henyo sa gabinete na matino at nasa tamang landas ang pananalapi ng gobyerno, mahirap nang pasinungalingan ang naghuhumindig na mga katotohanan. Noon pa man, tulad lamang ang gobyerno ng isang pamilyang sobra-sobra ang ginagasta kaysa kinikita kaya patuloy na nangungutang, nagsasangla’t nagbebenta ng anumang ari-arian matugunan lamang – kahit bahagya – ang mga pangangailangan.

Sapagkat laging may depisito sa pambansang badyet taun-taon at batbat ng katiwalian ang dalawang pangunahing ahensiyang inaasahan sa koleksiyon ng buwis (BIR at Customs), walang naiisip na solusyon ang mga opisyal ng gobyerno kundi patuloy na mangutang upang matugunan ang kakulangan. Umabot na, nito lamang nagdaang Hunyo, ng P3.78 trilyon ang kabuuang pambansang utang na, tiyak, lolobo pa bago matapos ang termino ng kasalukuyang rehimen.

Bukod nga sa pangungutang, nagkukumahog pa ang pamahalaan na isapribado o ibenta ang iba’t iba nitong ari-arian sa layunin nitong makalikom ng karagdagang P70 bilyon bago matapos ang 2007. Katunayan, mulang Enero hanggang Hulyo, ibinenta na nito ang 46% sosyo sa PTIC (Phil. Telecommunications Investment Corp.), gayundin ang 20% sosyo rin sa PNOC-EDC (Phil. National Oil Co. – Energy Development Corp.) at 4.6% namang hawak sa PNB (Phil. National Bank. Naibenta na rin nito ang ari-arian sa lumang paliparan ng Iloilo. Nakalikom ito diumano ng P42.6 bilyon.

Bago matapos ang kasalukuyang taon, pinagsisikapan nitong maipagbili rin ang propiyedad ng gobyerno sa Fujimi, Japan at, higit sa lahat, ang 24% sosyo sa San Miguel Corp. at 12% sosyo sa Meralco, bukod sa iba pang mapagkakakuwartahang ari-arian – lupa man o mga interes sa iba’t ibang korporasyon. Pero, sa kabilang banda, lumilitaw na pambayad-utang lamang ang mga ito at dinidispalko pa, ginagantso at dinarambong ng tiwali’t salabusab na pambansang liderato. Nariyan nga ang iba’t ibang maanomalya’t nangangalingasaw na mga kontrata at proyekto ng gobyerno na nakalulula ang mga presyo (ZTE, cyber education, automated counting machines, fertilizer scam, Macapagal Blvd., at iba pa, at iba pa).

Habang namimilipit sa hirap ang sambayanan sa mga bago’t itinataas na mga buwis (naging doble, halimbawa, ang buwis sa bahay at lupa mula noong 2004, bukod pa sa itinaas ng mga permiso’t lisensiya at rehistro ng mga behikulo), naglulublob naman sa karangyaan sa pamamagitan ng nakukulektang mga buwis ang kinauukulang mga opisyal ng pamahalaan (ginagantsong “pork barrel” at kung anu-ano pang pondo ng bayan) at, natural, ang sambayanan pa rin nga ang kinukuba sa pagbabayad ng pambansang utang at napagkakaitan ng pangunahing mga pangangailangan dapat matugunan ng matinong pamahalaan.

Sapagkat P624.1 bilyon sa panukalang pambansang badyet na P1.3 trilyon sa 2008 ang sinasabing ilalaan na pambayad-utang, nakatakda nang mangutang na naman ang gobyerno ng P346.1 bilyon para matugunan – kahit bahagya – ang pangunahing mga serbisyo publiko. May sapat na pondo pa nga bang mailalaan sa edukasyon, lupa’t pabahay at kalusugan at iba pang mahalagang serbisyo publiko? At, higit na masama, batay na rin sa mga pananaliksik, 30% pa nga ng natitirang badyet ang nilalamon ng katiwalian sa kung anu-anong sangay ng pamahalaan.

Lumilitaw tuloy na patuloy na nangungutang ang gobyerno para makabayad sa mga pagkakautang at, sa kabilang banda, patuloy ding nanganganak ang mga buwis para may madambong ang tiwaling mga opisyal nito. Kailan mababago ang ganitong napakasama’t umiiral na pambansang kalagayan? Hindi ito magagamot, di nga kasi, ng puno ng pag-asang hungkag na mga retorika o inimbentong mga estadistika na papaunlad diumano ang ekonomiya. Lubhang napapanahon nang rebisahin at ituwid ng pambansang liderato ang pinaiiral na mga patakarang pangkabuhayang nakatali sa asintos ng mapambusabos na dayuhang mga interes at matapat na isapuso ang kapakanan ng bansa’t ordinaryong mga mamamayan – hindi ang interes, unang-una, ng iilang piling grupo ng mga taong patuloy na kumukontrol sa pambansang pulitika’t ekonomiya.

Read Full Post »

Nananaginip Lamang?

IKINATAAS ng kilay ng maraming ekonomista, gayundin ng mga peryodista’t ordinaryong mga mamamayan, ang ipinagyabang kamakailan ni Presidente Gloria Macapagal-Arroyo na sumulong ng 7.5% ang GNP (gross domestic product o kabuuang halaga ng nalikhang mga produkto at serbisyo). Pinakamataas ito diumano sa loob ng 20 taon at nalampasan nito, ayon pa rin sa kanya, ang pagsulong ng ekonomiya ng mga kalapit bansa sa Asya tulad ng Malaysia, Hong Kong at Indonesia.

Nanlalaki ang mga mata, sagad hanggang tainga ang ngiti at waring umiindak sa piling ng mga ulap, buong giting niyang ipinahayag sa isang komperensiya sa loob ng Malakanyang na “nagtagumpay ang ating mga planong pangkabuhayan.” Binigyang-diin pa niya: “Walang nag-akalang makakakulekta tayo ng higit na mga buwis, mababawasan natin ang mga nandaraya sa buwis, mapalalakas ang piso at mapasisigla ang merkado (stock market). Walang nag-akalang maaayos natin ang ating badyet, mababayaran ang ating mga pagkakautang at mapararami ang trabaho, pero nagawa natin ito?”

“Ow? Kahindik-hindik. Nakagugulat!” Ito ang karaniwang reaksiyon ng mga nakababatid, at nakauunawa, sa malinaw na reyalidad ng pambansang kalagayan. Nairita’t nanggalaiti sa gayong mga pagdududa, halos pasinghal na itinanong ni La Gloria sa reporter ng Manila Shimbun na nag-alinlangan sa katotohanan ng 7.5% na pagsulong ng GNP: “Ibig ninyong sabihin, ang aming mga datos ay di totoo at nagsisinungaling ang mga taga-NSCB (National Statistical Coordination Board)?”

Totoo nga ba ang mga ipinagyabang ni La Gloria?

Bakit laganap ang disempleyo kaya patuloy ang exodus ng manggagawang Pilipino at nagtitiis magpaalipin sa ibang mga bansa? Bakit kulang sa target nitong makukulektang buwis ang BIR at Customs o Adwana? Bakit nito pa lamang Hulyo, halos P60-B na ang depisito sa pambansang badyet? Bakit kailangang magbayad ng mga P50,000 bawat isa ang mga Pilipino para mabayaran ng gobyerno ang pambansang utang? Kung saglit mang lumalakas ang piso, maliwanag na bunga ito, unang-una, ng bilyun-bilyong dolyar na ipinapasok sa bansa ng migranteng mga manggagawa, hindi ng pagtaas ng kita mula sa mga produktong iniluluwas (export) sa ibang mga bansa o pagtuntong kaya ng bansa sa landas ng industriyalisasyon.

Batay nga sa pananaliksik ng SWS (Social Weather Stations), malaganap pa rin ang gutom at karalitaan, grabe pa rin ang problema sa pabahay at kalusugan, marami pa rin ang hindi makapag-aral sa elementarya pa lamang, lalo na nga sa mga kolehiyo pa at unibersidad, at 30% ng pambansang badyet ang nilalamon ng katiwalian sa burukrasya dahil sa mga “kickback” at maanomalyang mga kontrata o garapalang pandarambong sa pondo ng bayan kaya, sa kabilang banda, tambak at nilulumot sa Ombudsman at Sandiganbayan ang mga kaso ng korupsiyon laban sa mga tiwaling opisyal at kawani ng pamahalaan.

Tanggapin na, sa kabilang banda, na totoo ang mga datos ng NSCB –na pinagbatayan ng pahayag ni La Gloria – hanggang kalian mapananatili ang sinasabing pagsulong ng ekonomiya? Hindi mapapanatili, ayon na rin sa mga ekonomista, ang nakitang pagsulong diumano ng ekonomiya sa loob ng unang anim na buwan ng 2007. Batay na rin sa paliwanag ni Vishnu Varathan ng Forecast Pte. Ltd., mahina ngayon ang pandaigdig na merkado sa kredito, at mahina rin ang larangan ng pamumuhunan, “kaya hihina din ang eksport na labis na makakaapekto sa lokal na ekonomiyang umaasa sa eksport.”

Natural, sa anumang punto tingnan, imposibleng umunlad ang pambansang ekonomiya hanggang nakatali ang pambansang liderato sa pundilyo at dikta ng mapandambong na interes ng imperyalistang mga bansa – lalo na nga ng Amerika – kaya patuloy pa itong nangangayupapa sa altar ng mapaminsalang liberalisasyon at globalisasyon. Idagdag pa nga ang labis na pagkontrol ng iilang piling grupo ng mga tao sa pambansang ekonomiya’t pulitika na matagal nang sumasalaula sa interes ng masang sambayanan.

Mahirap ding sumulong ang ekonomiya hanggang anino pa rin ang pambansang kapayapaan, lalo na ngayong sumisidhi – dahil sa balintunang patakaran ng gobyerno – ang kaguluhan at karahasan sa Mindanaw. Lumilitaw tuloy na mukhang mahihirapang lubusang isulong ang usapang pangkapayapaan sa pagitan ng pamahalaan at ng MILF (Moro Islamic Liberation Front). Sa pagdakip kamakailan sa The Netherlands kay Prof. Jose Ma. Sison, tagapagtatag ng Partido Komunista sa bansa – dahil marahil sa maniobra ng Estados Unidos at ng gobyerno ng Pilipinas – nagsimula na nga ang malawakang mga kilos-protesta at pagsidhi ng mga taktikal na opensiba ng puwersa ng NPA na tiyak na makakaapekto sa ekonomiya.

“Dapat na maging pambansang agenda ni Presidente Macapagal-Arroyo ang kapayapaan,” sabi ni Muhammad Ameen, tagapangulo ng kalihiman ng MILF, hindi punglo’t giyera at pananakot gaya nang ginagawa nito ngayon laban sa anumang grupong nagrerebelde. Ganito rin ang opinyon ng maimpluwensiyang samahan ng obispong Katoliko sa bansa (CBCP). Kung hindi, at kung hindi mabisang matutugunan ng pamahalaan ang batayang mga pangangailangan ng sambayanan, baka ito, sabi ng mga kritiko, ang magpapasabog sa natutulog na bulkang sosyal.

Sa kabila ng umiiral na reyalidad, sumulong diumano ng 7.5% ang GDP, sabi ni La Gloria kaya, kung tutuusin, dapat magbunyi ang bansa. Ow? O nananaginip lamang ang mga kinauukulan?

 

Read Full Post »